Omdat we wel eens wilden weten hoe avontuurlijk al dan kieskeurig de Vlaming is op gebied van eten, hebben we – zoals we ook op aansturen op onze website – het gewoon eens aan 300 Vlamingen gevraagd.
Want we wilden weten hoeveel mensen bepaalde dingen graag eten – veelal ‘gecontesteerde’ etenswaren zoals lever, spruitjes en koriander, maar ook hoeveel mensen bepaalde ‘speciallekes’ al wel eens gegeten hebben.
En dan eens hun profielen vergeleken: niet alleen naar leeftijd en geslacht, maar ook of ze zichzelf al dan niet een foodie vinden, hoe avontuurlijk aangelegd ze zichzelf vinden en in welke provincie ze wonen.
En kijk eens aan, hier en daar zagen we toch een paar opvallende dingen!
Over welke etenswaren hebben we ze bevraagd?
Komkommer
Witte chocolade
Mosselen
Witloof
Asperges
Rozijnen
Spruitjes
Olijven
Augurken
Geitenkaas
Inktvis
Pompelmoes
Oester zwammen
Tonic
Rode biet
Zuurkool
Maatjesharing
Bruine bonen
Koriander
Blauwe kaas
Viseitjes
Oesters
Lever
Zeewier
Kweekvlees
Meelwormen of krekeltjes
Mergpijpen
Kabeljauw lever
Rotte vis uit Scandinavië
Natto
Gefrituurde spinnen of kakkerlakken
Haggis
Tofu
Kimchi
Bulletproof koffie
Kardoen
Kikkerbilletjes
Okra
1000-jarige eieren
Gepekelde citroen
Durian
Huitlacoche
Marmite
*Bij de vreemde zaken werd wel wat uitleg gegeven
Wat eten de Vlamingen écht niet graag
Lever. Maar zo’n 20% van de mensen krijgt dit door z’n strot. Oesters en viseitjes, nochtans beide populair om te serveren als delicatesse zijn ook niet bijster populair. Net als blauwe kaas en koriander worden die maar door ongeveer een kwart van de bevolking gesmaakt. Het minst problemen zien we bij komkommer, mosselen, witte chocolade en witloof; die vallen toch bij 65-70% van de mensen in de smaak.
In hoeverre durven we ons te wagen aan vreemde dingen?
We vroegen ons af hoeveel mensen zich al aan insecten en zeewier – en nog een hoop andere vreemde dingen – hadden gewaagd, en wat het vreemdste was dat ze ooit aten.
Tofu is het enige dat bij meer dan de helft van de Vlamingen al eens op het bord belandde (60%). Zeewier is toch ook bij ongeveer de helft (49%) van de bevraagden al de revue gepasseerd. Kikkerbilletjes vervolledigden de top 3 met 45%.
Dan maken we een sprongetje: aan mergpijpen heeft slechts een kwart (25%) zich al gewaagd, voor meelwormen of krekels was dat ongeveer een vijfde (21%). Kimchi (ingemaakte pikante kool uit Korea, een beetje de Koreaanse variant op zuurkool dus) is verder nog de enige die boven de 10% uitkomt (15% heeft het al gegeten).
Aan het andere eind van het spectrum vinden we toch wel 2 van de 300 mensen die al eens ‘huitlacoche’ hebben gegeten: Een Mexicaanse delicatesse van maïs die geïnfecteerd is door een bepaald soort schimmel. Dat is wel te begrijpen, aangezien het erg moeilijk te vinden is. Anderzijds is dat blijkbaar toch niet het enige valabele argument, aangezien slechts 4 mensen aangeven al eens kabeljauwlever te hebben gegeten, terwijl je dat gewoon in blik kan kopen in de meeste supermarkten hier.
En beweren 18 mensen al eens geproefd te hebben van kweekvlees, terwijl dat nog niet echt op de markt is. Toch zeker niet in Europa, waar het nog niet als ‘voedsel’ erkend is, en zelfs tastings daarom tot nader order verboden zijn. Ofwel hebben ze zich iets laten wijsmaken…
Ook de 1000-jarige eieren, een Chinese delicatesse, bengelen aan het staartje, met 5 mensen die dat al eens geprobeerd hebben. Het klinkt ook niet zo smakelijk, het zijn namelijk eieren die enkele maanden onder de grond hebben gelegen tot de dooier groen ziet en het eiwit zwart en geleiachtig is geworden. Maar het smaakt minder blergh dan het klinkt, weet ik uit ervaring. Het vreemdste dat de mensen zelf aangeven ooit gegeten te hebben is vaak insecten, in allerhande vormen en maten, en allerlei ingewanden, van varkensbaarmoeder tot hersentjes. Eén iemand had in China ooit hond (moeten) eten en twee mensen hadden al eens de bij wet verboden ‘casu martzu’, een Sardeense kaassoort met maden, gegeten.
Yummie?
Enkele van de minder courant gegeten zaken: huitlacoche, kabeljauwlever en 1000-jarige eieren.
Wie zijn de foodies?
Vooral jonge mensen vinden zichzelf een foodie, blijkbaar.
Maar misschien heeft dat gewoon te maken dat ‘foodie’ een vrij nieuw en trendy woord is, en dat oudere generaties zich hier niet zo goed een beeld over kunnen vormen. Wat zo blijkt te zijn, zie kadertje.
Want als je gaat kijken naar de mensen die aangeven dat hun eten in de eerste plaats lekker en goed van kwaliteit moet zijn, dan zit je toch aan ongeveer driekwart (75%) van de Vlamingen. Wat ook wil zeggen dat bij een kwart van de mensen smaak niét helemaal prioritair is, en dat andere factoren zoals prijs (47%) en gezondheid (38%) belangrijker zijn.
Wat verstaan mensen onder een "foodie"?
Een foodie wordt doorgaans gezien als iemand die graag eet, en veel met eten bezig is. Een fijnproever. Graag koken hoort daar al dan niet bij. Al is er bij de oudere generatie wel wat verwarring hierover. Iemand beschreef een foodie zelfs als “Iemand die veel klaargemaakt voedsel eet zoals hamburger, pizza en pasta”. Lijkt me eerder het tegenovergestelde. Sommigen vinden iemand pas een foodie als ze ook foto’s trekken van eten of een blogpost hebben. Tja.
Want als je gaat kijken naar de mensen die aangeven dat hun eten in de eerste plaats lekker en goed van kwaliteit moet zijn, dan zit je toch aan ongeveer driekwart (75%) van de Vlamingen. Wat ook wil zeggen dat bij een kwart van de mensen smaak niét helemaal prioritair is, en dat andere factoren zoals prijs (47%) en gezondheid (38%) belangrijker zijn.
Het generatie-effect
Bam! We halen er direct een grafiekje bij, want die spreekt tamelijk voor zich…
De balkjes geven het gemiddeld aantal etenswaren die de mensen uit een specifieke groep hadden aangevinkt. Van de 23 dingen die we opsomden met de vraag of ze dit lusten, waren dat er dus iets meer dan 11 voor babyboomers (59-78 jarigen), tegenover iets meer dan 8 voor de genZ-ers (14-28 jarigen). Hoe jonger, hoe kieskeuriger dus.
Er zijn ook verschillen in wàt ze lusten. Babyboomers zijn veel vaker into ‘klassiekers’, zoals witloof (91% van de babyboomers vindt dat lekker versus 43% van de GenZ-ers), zuurkool (babyboomers 49%, GenZ 18%) en maatjesharing (gelijkaardig traject aan zuurkool). Enkel witte chocolade en komkommer scoren het minst bij de boomers, en mosselen zijn vooral populair bij GenX (44-58 jarigen).
Maar, als het op durf aankomt, zijn de millennials (ofte GenY, de 29-43jarigen) wel de winnaars. Van de 20 (waarvan vele toch wel ietwat vreemde) items, hadden ze er gemiddeld al iets meer dan drie van gegeten. Bij de babyboomers was het er eentje minder. De millennials geven van zichzelf ook vaker aan dat ze avontuurlijke eters zijn, terwijl de babyboomers toch beduidend vaker aangeven dat ze eerder traditioneel zijn.
Eten vrouwen anders dan mannen?
Gelukkig mogen we hier de clichés grotendeels van tafel schuiven, want over het algemeen zit er weinig verschil tussen mannen en vrouwen. Onder de vrouwen vind je iets meer uitgesproken zoetekauwen dan bij de mannen, maar bij de mannen zijn er gewoon iets meer die even vaak naar hartige als zoete snacks grijpen. Ook lijken mannen iets vaker fan te zijn van witte chocolade, doorgaans de meest zoete onder de chocolades. Mensen met een voorkeur voor hartige snacks vind je ongeveer evenveel bij de mannen als bij de vrouwen (iets minder dan een derde).
Ze durven exact evenveel vreemde dingen uitproberen (net geen 3 van de 20), en hoeveel dingen ze lusten, is ook nagenoeg gelijk (rond de 10, de vrouwen lusten een tikje meer maar het verschil is quasi verwaarloosbaar). Vrouwen zijn iets minder allergisch voor groenten, en mannen geven vaker aan eerder traditioneel te zijn op gebied van eten. Oké, toch misschien een kleine bevestiging van het cliché dat vrouwen gezonder en opener zijn, en mannen wat conservatiever. Maar het is bijna even vaak uitzondering dan regel, dus mogen we dat ‘hokjesdenken’ gerust achterwege laten.
En geografische verschillen?
Ja toch wel. Antwerpenaren springen er wat uit in avontuurlijk eetgedrag, gevolgd door de Oost-Vlamingen. Daar blijken ook duidelijk de meeste foodies te zitten. Misschien hebben de vrij progressieve steden Antwerpen en Gent daar wel iets mee te maken. De Limburgers en West-Vlamingen zijn wat minder avontuurlijk. Maar mogelijks is ook dit weer toe te schrijven aan het feit dat Limburg en West-Vlaanderen gemiddeld een hogere leeftijd kennen, waardoor daar dan meer traditionele eters zitten.
Nog leuke weetjes?
Ik kan nog even blijven doorgaan. Avontuurlijke eters zijn eerder te vinden voor hartige snacks dan voor zoete. Flexitariërs zijn duidelijk avontuurlijker aangelegd dan vleeseters (wat misschien niet zo verwonderlijk is – over de vegetariërs en veganisten kan ik moeilijker uitspraken doen doordat het er maar een 20-tal waren). De meeste flexitariërs vinden we bij de millennials, terwijl de boomers doorgaans toch dagelijkse vlees/viseters zijn.
En wie nieuwsgierig is naar meer info of specifieke dingen wil weten, contacteert mij best, en ik bekijk of ik daarop kan antwoorden!
