Zoals daar zijn*:
*Gebruik ze wel niet allemaal tegelijk, beetje overkill hé
My magic spices
Peper & zout
Ok, weinig verassend, deze. Maar het is een feit: Een beetje zout en peper geeft alles net wat meer pit. Overdrijf wel niet, en voeg pas toe nà het koken. Dan kan ieder voor zichzelf beslissen hoeveel ze liefst hebben, en zoutkorreltjes smaken beter door als ze nog niet opgelost zijn in je eten.
Selderij(zout)
Yup, datgene dat je op de kazekes doet. Bij de versie met zout voeg je dan best ook geen zout meer toe. Maar selderij is een gekende smaakversterker en helpt ook om groenten wat hartiger te maken, en is ook zeer complementair bij vlees en vis.
Gerookte paprika
Geeft aan alles een instant barbeque/grill smaakje. Past dus ook bij alles, want op een BBQ kan je zowat alles smijten. Geeft altijd net dat tikkeltje meer. Maar let op: gebruik het niet te vaak, want dan is dat tikkeltje meer niet langer zo bijzonder.
Citrus fest
Ik koop citrusvruchten voornamelijk voor de schil, en dan zit daar ik met een frigo vol geschilde citroenen en appelsienen. Ik bewaar de schil in porties in de diepvries, zodat ik er altijd voorhanden heb voor te koken, ook als ik niet zo veel tijd heb.
Citroenolie en zeste
Gewoon onmisbaar. Je zou ervan verschieten bij hoe veel groenten, vis en zelfs vlees dit past. Slaatjes, soepen, en warme gerechten, het kan allemaal! Zeste bak ik meestal, zodat het vet de smaken opneemt, maar citroenolie is een snel en makkelijk alternatief.
Sinaasolie en zeste
Net als bij citroen, past sinaas bij veel meer dan je zou verwachten, warm en koud. Probeer het maar, je zal er geen spijt van hebben. En het is zo net dat beetje specialer dan citroen. Naar sinaasolie moet je effe zoeken, maar het is de moeite. Vul aan met wat Grand Marnier om af te maken!
Gepekelde citroen
Niet zo bekend, maar wel steeds makkelijker te vinden, zelfs in de supermarkt (bij de middenoosterse specialiteiten). De perfecte balans tussen zoet, zuur en zout en heel lekker bij gegrilde groenten, in stoofpotten of bij vis. Of bij vlees. Breed toepasbaar dus …
De verse kruiden
Verse tuinkruiden zijn sowieso een must have in de keuken. Gewoonweg élk gerecht is beter met wat verse kruiden erbij. De gedroogde zijn in veel gevallen niet de helft waard van hun verse tegenpool, en soms gewoonweg iets helemaal anders. Bij deze mijn persoonlijke favorieten!
Look
All-time klassieker, maar nog steeds goed. Kan in koude en warme gerechten, Westers of Exotisch, in alles eigenlijk. Wel niet mee overdrijven, want kan wat overheersend zijn. Ik gebruik ‘m nog altijd liefst vers (of ingevroren, in kleine porties), maar een leuke variant zijn van die gefrituurde (zoals de uitjes, maar dan look). Of je kan ‘m ook in tubes kopen, best handig.
Salie
Mijn favoriete tuinkruid! Heeft een vettige, volle smaak die vooral met vlees wordt geassocieerd. Daarom vind ik het net lekker bij groenten en vis. Of kaas niet te vergeten. Kan je niet overal gebruiken, maar ga ervan uit dat het wel bij de meeste Westerse gerechten past, vooral de wat meer winterse. Combineert trouwens bijzonder goed met sinaas.
Oregano
Oregano is volgens mij het geheim van een goeie pizza. Geeft net zoals salie een vettige, volle smaak aan gerechten, maar dan subtieler – het is moeilijk te herkennen maar heeft gewoon een hoge ‘yummie-factor’. Een van die weinige kruiden waarvan de gedroogde variant nog steeds de moeite is, zij het dat die toch wel een heel ander smaakprofiel heeft (tip: gebruik een combinatie van beide).
Animal goodness
Deze zijn niet bestemd voor de veganisten, vrees ik. Zelf heb ik niet zo veel behoefte aan grote hoeveelheden vlees of vis, maar gebruik onderstaande wel graag als 'smaakmaker'.
Feta kaas
Feta hoeft niet veel uitleg. Er is een reden waarom deze kaas zo populair in in vegetarische groenteschotels: de zoutige, volle smaak vervolledigt elk groentegerecht. In de Aziatische keuken zou ik het niet direct toepassen, maar alles wat enigszins Westers, Zuiders, Noordelijk of Midden-Oosters is, kan altijd wel met wat feta.
Ansjovis
In mijn ogen is zowat alles uit de zee lekker (behalve kwal, dat vond ik maar niets), maar gezouten ansjovis zijn wel het summum. Zó veel smaak in zo’n klein visje. De intens zoute én umami smaak maskeert bijzonder goed bittere toetsen, klassieke combo’s zijn voor mij daarom met witloof, broccoli, spruitjes, boontjes, asperges, etc. Maar ook evengoed met tomaten, alles wat witte vis is, of kalfsvlees.
Chorizo
Ik gebruik chorizo gewoonlijk als alternatief voor spekjes in een gerecht, gewoon omdat ik de smaak net wat interessanter en pittiger vind. Vlaamse klassiekers krijgen zo een wat Spaans tintje. denk dus weer in eerste plaats aan het oppeppen van groente- of eiergerechten. Maar net zoals ansjovis prima bij vlees kan, is chorizo een mooie aanvulling bij witte vis.
De speciallekes
... die ik gelijk nergens anders kon categoriseren... 't zijn een paar - wat minder inheemse - ingrediënten die wel héél regelmatig in mijn eten belanden, ongeacht de aard van het gerecht.
Kappertjes
Neen, geen ‘karpertjes’, en kappertjes hebben ook niets te maken met vis. Het zijn eigenlijk ingelegde bloemknopjes en ze worden veelal geassocieerd met Italiaanse gerechten. Maar kappertjes, met hun zoutig-zure smaak passen eigenlijk bij heel veel. Persoonlijk vind ik kappertjes in zout véél beter dan die in azijn, maar ze zijn wat moeilijker te krijgen. En gebakken zijn ze al helemaal heerlijk!
rozenharissa
Deze ontdekte ik nog niet zo lang geleden, dankzij Ottolenghi en een vriendin die een potje voor mij meebracht. Harissa is een lekker pikante smaakmaker, maar de rozenharissa heeft nog net wat meer in petto. Het geeft elk gerecht een soort Midden-Oosterse toets, erg vol van smaak en kruidig, en lekker pittig zonder branderig te zijn.
Verse gember
Zij die dachten dat verse gember enkel weggelegd was voor de Aziatische keuken vergissen zich schromelijk. Verse gember is pittig en citrusachtig, en past dus ook bij alles waar je citrus en peper bij zou doen. Vis en groenten lijkt logisch, maar zelfs bij lamsvlees gaat dit goed, zolang je er niet mee overdrijft. In kleine hoeveelheden kan je met gember een gerecht zo’n een zekere ‘je ne sais quoi’ meegeven…
Alcohol
Niet alleen fijn bíj je eten, maar ook om erin te doen ... Veel van de inhoud van mijn drankkast verdwijnt eigenlijk bijna uitsluitend in het eten, want alcoholische dranken zijn echte smaakbommen.
Whisky
Oké, ik heb in Schotland gewoond dus ben best wel fan van whisky (en dan nog liefst de single malt). Maar ik heb gewoonlijk ook een fles ‘gewone’ Johnny Walker staan om in het eten te doen. Meestal bij groenten, en gewoonlijk zelfs onze Vlaamse klassiekers zoals witloof of witte asperges. Het rokerige aroma geeft groenten namelijk een veel vollere en meer interessante smaak. Maar de combinatie met mergpijpen was ook wel een voltreffer.
Wijn
Logischerwijze wordt deze vrij uitbundig gebruikt in de Franse keuken. Wijn kan een eenvoudig gerecht, zoals in de oven gegaarde worteltjes direct een heel ander cachet geven. Het is trouwens leuk om eens met verschillende soorten wijnen aan de slag te gaan. In risotto bijvoorbeeld is wijn een klassieker, maar je kan het wat specialer maken door rode wijn te gebruiken ipv ‘goedkope witte’. En een kleine tip: wijn die al een tijdje staat te oxideren in de kast is geweldig in risotto.
Andere dranken
Maar ik hou het dus niet alleen bij whisy en wijn. Pernod of Ricard bijvoorbeeld vinden vaak hun weg naar alles met vis of zeevruchten en alle groenten die daar vaak samen mee gaan. Grand Marnier, zoals eerder aangehaald, is ook een favoriet, en droge sherry kan prima de gewone witte wijn vervangen in heel wat gerechten, en heeft dan zo iets extra. Ben recentelijk ook beginnen experimenteren met Amaretto (in hartige gerechten, jaja), met verassende resultaten.
En tenslotte... nootjes!
Ik eet ontzettend veel noten. Ze zijn een gezond tussendoortje en allemaal om ter lekkerst. Ik eet ze dus allemaal graag, maar onderstaande vind ik het meest veelzijdig voor gerechten.
Pompoenpitten
Pompoenpitten zijn bijzonder dankbaar in mijn eten. Ze zijn niet al te duur, hebben veel smaak – een vrij algemene nootsmaak, en geven veel gerechten ook wat extra textuur mee. De zakken vliegen erdoor bij mij, want ze passen bij vrijwel alles. Kan zowel rauw over een slaatje, als meeroosteren bij een ovenschotel of geroosterd/gebakken in de pan.
Pistaches
Mijn favoriete nootje. Ze hebben een aparte smaak, die wel gemakkelijk wordt overheerst door andere sterke smaken, dus combineert best met iets subtielere smaken. En sinaasappel, golden combo. In Sicilië bestaat er pesto van pistachenoten en ze is hemels – let wel, er zijn versies met en zonder basilicum, die zonder is ’the one’.
Amandelen
Mijn tweede favoriet. Wel iets veelzijdiger dan pistache, want de smaak komt gemakkelijker naar voor. Geroosterde schijfjes hebben gewoonlijk het meest effect, maar hele of gehakte noten kan je ook gemakkelijk verwerken. Voor wat extra effect kan je nog een beetje amaretto of amandelextract toevoegen.
Met wat goed gekozen ingrediënten kan je erg veel doen, en maak je van iets doordeweeks een feestelijk maal. Dit zijn uiteraard niet de enige, ik ben bijvoorbeeld ook fan van eekhoorntjesbrood, vanille, zeewieren, pinda, pickles en … en …
