Je kan voedingsapps gebruiken als je je leefstijl wil veranderen of af wil vallen. Ze kunnen je ook helpen om inzicht te krijgen in je eet- en beweegpatroon of om na te gaan hoe gezond een product is. Ik testte er een drietal uit, en bekeek ze verder in detail, ook aan de hand van reviews en feedback online.
Lifesum: gezond eten in de appstore
De eerste vraag die je krijgt bij deze app is wat jouw doel is. Afvallen, op gewicht blijven of verzwaren? Een soort dieetapp dus. Naast het aantal calorieën dat je mag eten per dag om jouw streefgewicht te bereiken, kan je deze app ook koppelen aan een bewegingsapp zoals bijvoorbeeld Apple Health.
Ook kan je een activiteit toevoegen door er één te kiezen uit de lijst. Met een betalende account kan je onder andere ook recepten bekijken en uit verschillende dieetplannen kiezen. Zoals het Scandinavisch of Mediterraan dieet, of ook een keto-, vasten-, paleo- of suikervrij dieet. De gratis versie is redelijk compleet en de betalende versie is met een maandelijks abonnement.
Lifesum helpt je dus met het bijhouden van wat je eet en de beweging die je hebt gehad. Door deze app te gebruiken ga je wel een pak bewuster om met wat je door de dag heen allemaal in je mond stopt, en hoeveel (of hoe weinig) je dagelijks beweegt. En dat is dan weer de ideale motivatie om het beter en gezonder aan te pakken.
Het invoeren van producten gaat eigenlijk wel vlot. Per maaltijd kan je producten invoeren en de portiegrootte, of je kan de barcodescanner gebruiken. Wanneer je vaker dezelfde maaltijd eet, kan je die bij jouw favorieten steken en met 1 klik toevoegen. Naast een eetdagboek en dieetplan, heeft de app ook een zogenaamde macrocalculator, waarmee je een overzicht krijgt van de geconsumeerde macronutriënten (vetten, koolhydraten en eiwitten) en calorieën, ook als percentage van wat je volgens het gevolgde dieet mag binnenkrijgen. Als je meer voedingsinformatie wil of toegang wil tot de voorgestelde recepten, word je vriendelijk doorverwezen naar de betalende versie.
De database is uitgebreid en bevat een pak producten, ook van specifieke merken. Probleem is wel dat ook de gebruikers van de app producten kunnen toevoegen en dat zij soms foutieve informatie ingeven. Online las ik bovendien dat de portiegroottes niet altijd correct ingesteld staan. Daarmee onderschat of overschat de app de hoeveelheid calorieën die je binnenkrijgt behoorlijk. Ook bij het invoeren van lichaamsbeweging moet je alert zijn. De verbrande calorieën worden vaak overschat. Dit wordt verrekend met hoeveel calorieën je op de dag mag eten. Hierdoor lijkt het alsof je nog veel ruimte over hebt in je ‘calorieën-budget’.
Yuka: de app om barcodes te scannen
Dit vind ik persoonlijk een hele leuke app. Met deze applicatie kan je barcodes scannen van producten (voeding en cosmetica) en krijg je een pak informatie over de samenstelling ervan en of de aanwezige componenten een positieve, dan wel negatieve impact hebben op je gezondheid.
Je krijgt meteen een overall score op 100 en een kleurtje dat duidelijk aangeeft hoe goed of slecht het product is voor je gezondheid. Donkergroen staat voor uitstekend, groen voor goed, oranje voor slecht en rood voor zeer slecht. Zo scoorde mijn shotje curcuma 55/100 en goed (lichtgroen).
Je krijgt ook een lijstje met de positieve en negatieve redenen die aan de basis liggen van de score – zitten er goede of slechte vetten in, hoe zit het met de hoeveelheid suiker of zout bijvoorbeeld. Kan het resultaat beter, dan krijg je een overzichtje met alternatieven. Terug naar mijn curcuma shotje, daar zag het lijstje met positieve en negatieve redenen er als volgt uit (zie afbeelding hiernaast).
Natuurlijk roepen dergelijke lijstjes meteen een pak vragen op. Want vaak zijn de zaken niet zo zwart-wit.
Begrijp me niet verkeerd, het doel van de app is duidelijk en relevant: op foute percepties wijzen (zo schrok ik toch wel van het suikergehalte van mijn shotje), eetgewoontes veranderen en mensen gezonder doen eten. Maar hier en daar moet je toch opletten met wat de app aangeeft en de scores zijn soms nogal negatief.
De scoring is gebaseerd op 3 criteria:
- De nutritionele waarde, waarbij de berekening gebaseerd is op de Nutri-Score, bepaalt voor 60% de finale score van het product. Zoals jullie mogelijks wel weten geeft de Nutri-Score een algemene beoordeling van de voedingswaarde van een product in de vorm van een letter. De score houdt rekening met zowel positieve parameters (zoals vezels, proteïnen, fruit, groenten en noten), als met parameters die best worden beperkt (kilocalorieën, verzadigde vetzuren, suikers en zout).
- De eventuele additieven bepalen voor 30% de overall score van het product. Additieven zijn stofjes die aan een product toegevoegd worden om de eigenschappen te verbeteren. Er bestaan er heel wat: kleurstoffen, bewaarmiddelen, zoetstoffen, etc. Om de eventuele gezondheidsrisico’s te bepalen baseert de app zich op verschillende bronnen. De meeste zijn wetenschappelijk onderbouwd, maar sommige minder: EFSA (Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid), het ANSES (het Franse agentschap voor voedsel, leefmilieu en gezondheid en veiligheid op het werk), het IARC (het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek), maar ook ‘onafhankelijke’ studies.
- Of het product al dan niet biologisch is, bepaalt voor de resterende 10% de score. Hiervoor baseren ze zich op informatie van de volgende biolabels: het Franse AB-label (Agriculture Biologique) en het EU-biolabel.
Zoals veel andere apps en ook wel labels, baseert Yuka zich op veronderstellingen en bepaalde vereenvoudigingen. Zo krijgen bio-producten en producten met zoetstoffen een streepje voor en worden sommige additieven, soms onterecht, in de verdomhoek geplaatst. Hierdoor geeft het uiteindelijke resultaat af en toe een vertekend beeld. Biologische olijven krijgen bijvoorbeeld een betere score, ook al bevatten ze meer zout dan niet-biologische olijven. En ook al zijn de voedingswaarden van beide producten gelijk, toch wordt de niet-biologische honing (30/100) bestempeld als ‘gemiddeld’, terwijl de biologische honing (60/100) ‘goed’ scoort.
Wat additieven betreft, past Yuka duidelijk het voorzorgsprincipe toe. Zo werd de zoetstof acesulfaam-K in mijn Tönissteiner Orange als ‘gevaarlijk’ bestempeld. Wat ik er persoonlijk los over vind en met zo’n zaken dreigen ze wel onrust te zaaien … Trouwens, alle additieven die in Europa gebruikt worden in onze voeding, worden aan strenge screeningsprocedures onderworpen door het voorgenoemde EFSA. Ik denk dat we er echt wel kunnen vanuit gaan dat die producten veilig zijn.
De beoordeling van de producten is dus vrij streng en de scores soms nogal negatief. Wanneer het over voeding gaat, kun je voedingsmiddelen nooit gewoon ‘goed’ of ‘slecht’ noemen en is het antwoord doorgaans een pak genuanceerder. Maar, we gooien het kind niet weg met het badwater, deze app maakt je als consument wel een pak bewuster over jouw voeding en eetpatroon, en dat is op zich al een hele stap vooruit.
Mijn eetmeter: beetje droog, maar degelijk
Niet de meest sexy app, als je het mij vraagt, maar wel ook gebaseerd op wetenschappelijk gestaafde informatie, dus zeker het vermelden waard. Je houdt bij wat je eet en hoeveel je beweegt. De app geeft je vervolgens een overzicht en voedingsadvies.
Mijn Eetmeter werd ontwikkeld door het Nederlandse Voedingscentrum en is een online eetdagboek, dat mensen wil helpen om gezonder te eten. Je krijgt inzicht in je eetpatroon, in hoeveel energie en voedingsstoffen je binnenkrijgt, en een degelijk advies en goede uitleg bij de uitkomsten van je voeding. Naar voedingsstoffen geeft de app niet alleen info en tips over jouw consumptie aan macronutriënten, maar ook over de hoeveelheid mineralen (zoals natrium, kalium, magnesium, …), vitamines, vezels, zout, water, … Je kan ook jouw alcoholconsumptie er mee monitoren.
Daarnaast krijg je concrete tips hoe je gezondere keuzes kan maken en volgens de Schijf van Vijf kan eten (ja, het is een Nederlandse app). De Schijf van Vijf is een wetenschappelijk onderbouwd voorlichtingsmodel die je kan helpen begrijpen wat gezonde voeding is; een beetje zoals onze voedingsdriehoek dus.
Mijn Eetmeter haalt de productinformatie uit de Nederlandse Levensmiddelendatabank en is, naar eigen zeggen, altijd up-to-date en dus niet commercieel gestuurd. De productinformatie in deze databank krijgen ze rechtstreeks van fabrikanten. Passen de fabrikanten het etiket aan, dan krijgen zij dus automatisch de meest actuele productgegevens. En doordat het Voedingscentrum, die de app uitbrengt, gefinancierd wordt door de Nederlandse overheid, is deze gratis.
De app is nogal droog, maar wel overzichtelijk en de opgeslagen producten zijn heel makkelijk te selecteren. Je kan ook volledige recepten kiezen en via de barcodescanner producten snel toevoegen. Je vindt helaas wel niet alle producten terug. Je sportieve uitspattingen en andere fysieke activiteiten zijn eenvoudig toe te voegen. De lijst met activiteiten is uitgebreid en je ook kiezen tussen 4 maten van intensiteit. Zo kan je voor wandelen kiezen uit 4 verschillende snelheden. Niet alle activiteiten tellen mee, omdat sommige activiteiten niet intensief genoeg zijn om gezondheidswinst te boeken.
Er zijn er nog een pak meer dan deze 3, zo vond ik ook MyFitnessPal, SHYE (See How You Eat), SamenGezond, FitChef, etc. Maar dat is voor een volgende blogpost!
Bronnen
- Testaankoop gezond: Voedings- en gezondheidsapps, ons oordeel: https://www.test-aankoop.be/gezond/dagelijkse-verzorging/e-health/dossier/applicaties-food-health
- Testaankoop gezond: Yuka-app: gebruik met mate: https://www.test-aankoop.be/gezond/voeding/gezonde-voeding/nieuws/app-yuka
- Consumentenbond: 5 populaire voedingsapps: https://www.consumentenbond.nl/gezond-eten/5-populaire-voedingsapps
- EOS Wetenschap: Hoe betrouwbaar is de Yuka app?: https://www.eoswetenschap.eu/voeding/hoe-betrouwbaar-de-yuka-app
